Αλεξανδρινή Τέχνη


Κοσμόπολις - Αλεξανδρινή Τέχνη

Αλεξάνδρεια, Δεκ. 1926 - Δεκ. 1931, τ. Α’-Ε’. Διευθύνεται από τον Α.Γ. Συμεωνίδη (αρ. τχ. 1-5), που μοιράζεται στη συνέχεια τα καθήκοντά του με τη Ρίκα Σεγκοπούλου (αρ. τχ. 6-9), η οποία αναλαμβάνει αποκλειστικά τη διεύθυνση της έκδοσης από το τχ. 10 του τ. Α’ και έως τη διακοπή της. Από τον Δεκ. 1927 (έτ. Β’) φέρει τον υπότιτλο: Μηνιαίο λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό περιοδικό. Κάδε τόμος έχει 12 τχ. και περίπου 400 σ., διαστάσεων 20χ14,5 εκ. Οι δυο πρώτοι τόμοι τυπώνονται στο τυπογραφείο Ν. Μητσάνη και οι επόμενοι στο τυπογραφείο του Εμπορίου.

Σε σύντομο εναρκτήριο σημείωμα αναφέρεται ότι φιλοδοξεί «να συμβάλει κι αυτή μ’ όλες τις δυνάμεις της στη διαμόρφωση του καθαρά νεοελληνικού πολιτισμού μας». Τρεις μήνες αργότερα σημειώνεται «Αν και ένας απ’ τους κυριότερους σκοπούς του περιοδικού μας είναι η συνένωση όλων των Αλεξανδρινών λογίων σε μια συστηματική πνευματική εργασία, που αναμφιβόλως θα σταθεί αργότερα ωφέλιμη μες στα Νεοελληνικά Γράμματα, ωστόσο τίποτε δεν μας εμποδίζει από τη δημοσίευση εκλεκτής συνεργασίας μη Αλεξανδρινών σοβαρών και διακεκριμένων λογίων, που μας τιμά και δείχνει όχι μόνον την εκτίμηση με την οποίαν μας περιβάλλουν οι λογοτεχνικοί κύκλοι της Ελλάδος, αλλά και διαπιστώνει την συναδέλφωση του διανοούμενου ελληνικού κόσμου». Συναδέλφωση, αναγνώριση της αλεξανδρινής συμβολής στη διαμόρφωση του νεοελληνικού πολιτισμού, κυρίως όμως εκτίμηση στην ποιητική αξία του καβαφικού έργου και μαχητική υποστήριξή της. Η συστηματική πνευματική εργασία, την οποία επιδιώκει το περιοδικό, εκφράζεται με την, ασυνήθιστα τακτική για λογοτεχνικό έντυπο, μηνιαία κυκλοφορία των τευχών του.

Συνεργάζονται οι: Κ.Π. Καβάφης, Γιώργος Βρισιμιτζάκης, Μάριος Βαϊάνος, Ι.Α. Σαρεγιάννης, Ηλίας Γκανούλης, Γιώργος Παπουτσάκης, Απόστολος Λεοντής, Τάκης Καλμούχος, Ευάγγελος Παπανούτσος, Πόλυς Μοδινός, Γιάγκος και Θεοδόσης Πιερίδης. Επίσης, οι Άγγελος Σικελιανός, Τέλλος Άγρας, Μυρτιώτισσα, Δημοσθένης Βουτυράς, Ιωάννης Γρυπάρης, Κλέων Παράσχος, Κώστας *Βάρναλης, Σωτήρης Σκίπης, Ν. Χάγερ Μπουφίδης, Τάκης Παπατζώνης, Δημήτρης *Γαλάνης Ναπολέων Λαπαθιώτης, Απόστολος Μαμέλης, Κώστας Καρυωτάκης, Γιώργος Πράτσικας, Μήτσος Παπανικολάου, Δημήτρης Νικολαρειζης, Φώτος Γιοφύλλης, Γαλάτεια Καζαντζάκη. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς έχουν ήδη φιλοξενηθεί σε παλαιότερα αλεξανδρινά έντυπα και έχουν εκδηλώσει τον θαυμασμό τους προς το έργο του Καβάφη. Ο καβαφικός αυτός κύκλος συγκρούεται από τις σελίδες του περιοδικού του με τον Τίμο Μαλάνο, σχολιάζει όσα λέει για τον ποιητή τους ο *Παλαμάς σε συνέντευξή του στον Λουκά Χριστοφίδη, ελέγχει τον Γλαύκο Αλιθέρση, αναδημοσιεύει εγκωμιαστικές αναφορές Ελλήνων και ξένων στον Αλεξανδρινό, προβάλλει τη δελφική προσπάθεια και τα ποιήματα του Σικελιανού, την επίσκεψη του φουτουριστή Μαρινέτι και το πέρασμα του Πανάιτ Ιστράτι από την Αλεξάνδρεια, καθώς και τη φιλολογική συντροφιά «Ελεύθερες τάσεις» που συστάθηκε για να προωθήσει την αλεξανδρινή καλλιτεχνική ζωή (Γ. Παπουτσάκης, Γ. Αγαλλιανός, Στρ. Τσίρκας κ.ά.). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα σημειώματα στο τέλος των τευχών, καλογραμμένα σχόλια πρόσφατων δημοσιευμάτων, που προσδίδουν ζωντάνια, πληροφορούν για απόψεις του Καβάφη, καθώς πολλά από αυτά πιθανότατα γράφονται κα’ υπαγόρευσίν του ή εγκρίνονται από τον ίδιο, κι επιβεβαιώνουν τη δημιουργική δύναμη και ευστοχία των σύντομων κειμένων του Βρισιμιτζάκη. Μέρος από τα κατάλοιπα του περιοδικού σώζεται στο Αρχείο Καβάφη.

ΜΑΡΙΑ ΡΩΤΑ, Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Τύπου, 1784-1974, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών/ Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 2008